ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Σελίδα 1 από 1
Admin- Admin
- Αριθμός μηνυμάτων : 284
Πόντοι : 381
Ημερομηνία εγγραφής : 02/01/2016 -
Απ: ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
από Admin Δευ Ιαν 04, 2016 9:36 pm
Admin- Admin
- Αριθμός μηνυμάτων : 284
Πόντοι : 381
Ημερομηνία εγγραφής : 02/01/2016 -
Απ: ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
από Admin Σαβ Ιαν 09, 2016 12:00 am
ΤΟ ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ (Π. ΤΡΕΜΠΕΛΑΣ)
Τα τρία πρώτα ευαγγέλια (Ματθαίου – Μάρκου – Λουκά), ακολουθούντα το αυτό γενικό σχέδιο, περιορίζονται κατ’ αντίθεση με το τέταρτο ευαγγέλιο του Ιωάννη, κυρίως στην εν Γαλιλαία δράση του Ιησού, μετά το βάπτισμα και τους πειρασμούς στην έρημο, εμφανίζοντάς τον στα Ιεροσόλυμα ορισμένες ημέρες πριν το Πάσχα των Παθών του.
Ένεκα των πολλών ομοιοτήτων και της ταυτότητας του γενικού διαγράμματος στην αφήγηση αυτών, ονομάστηκαν «Συνοπτικά Ευαγγέλια», τούτο δε γιατί καθίσταται δυνατή η παράθεση αυτών κατά παράλληλες στήλες, με τις οποίες δύναται οποιοσδήποτε με μια ματιά να παρατηρήσει και συνεξετάσει (συν-όψις) την τριπλή έκθεση των αφηγούμενων γεγονότων. Κατ' αυτό τον τρόπο, και οι συγγραφείς τους ονομάζονται και «συνοπτικοί».
Εύκολα κανείς διαπιστώνει ότι υπάρχουν εδάφια μεταξύ των τριών ευαγγελιστών τα οποία είναι όμοια ή σχεδόν τα ίδια.
Και εκ πρώτης μεν όψεως οι ομοιότητες αυτές θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν φυσικές, εφ’ όσον πρόκειται περί της ιστορίας του ίδιου προσώπου. Εάν όμως θυμηθεί κάποιος την αφθονία του υλικού, του σχετιζόμενου με το βίο του Ιησού, που υπαινίσσεται ο ευαγγελιστής Ιωάννης (21:25) «ἔστι δὲ καὶ ἄλλα πολλὰ ὅσα ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς, ἅτινα ἐὰν γράφηται καθ' ἕν, οὐδὲ αὐτὸν οἶμαι τὸν κόσμον χωρῆσαι τὰ γραφόμενα βιβλία», ευρίσκει ότι έκαστος των ευαγγελιστών θα μπορούσε, εκλέγοντας κατ’ ιδίαν προτίμηση, όχι μόνον να παρουσιάσει διαφορετική αφήγηση από των άλλων, αλλά και να ταξιθετήσει τα διάφορα αυτά στοιχεία με διαφορετικό τρόπο, από των άλλων.
Αντί τούτου έχουμε ήδη παρά των συνοπτικών μεγάλο αριθμό επεισοδίων, τα οποία δεν καλύπτουν όλον το βίο του Κυρίου, αλλά αφήνουν μεγάλα χάσματα σε αυτόν και των οποίων η αφήγηση καθίσταται σε ορισμένα λεπτομερέστατη, η δε προς άλληλα σύνδεση γίνεται με τέτοιον τρόπο, ώστε να απαρτίζονται εξ’ αυτών σειρές, ακολουθούμενοι και υπό των τριών συνοπτικών ευαγγελιστών, μολονότι αυτοί δεν σπουδάζουν να ακολουθήσουν χρονολογική σειρά. Τέτοιες δημιουργούμενες σειρές είναι οι ακόλουθες:
Εις τα ανωτέρω παραδείγματα παρουσιάζονται οι συνοπτικοί, όχι μόνον εκλέγοντες προς αφήγηση τα ίδια στοιχεία εκ του βίου του Κυρίου, αλλά και ταξιθετούντες αυτά κατά τον ίδιο τρόπο.
Η έκπληξη όμως επιτείνεται όταν εξετάσει κάποιος ένα εκ των επεισοδίων εξ όσων αφηγούνται οι συνοπτικοί. Διακρίνει, όπως κατωτέρω φαίνεται στην «κλήση του Λευΐ» και σε αυτόν ακόμα τον τρόπο της αφηγήσεως ομοιότητες καταπληκτικές.
Αλλά και στο ύφος αυτών παρουσιάζουν αξιοσημείωτη ομοιότητα. Πάντες χρησιμοποιούν την ελληνιστική διάλεκτο, παρεισάγοντας δε και ορισμένες εκφράσεις εκ της αραμαϊκής γλώσσας (ταλιθά, αββά, ελωί, λεμά σαβαχθανί κλπ). Όχι μόνο ο τόνος της αφηγήσεως είναι ο ίδιος παρά των τριών συνοπτικών, δηλαδή απλός, λαϊκός και συνάμα δραματικός, αλλά και η ομοιότητα του λεκτικού εκτείνεται μέχρι της κατασκευής των φράσεων και της ταξιθετήσεως των λέξεων, μέχρι λεκτικών και γραμματικών ομοιοτήτων.
Η ομοιότητα δε αύτη καθίσταται περισσότερο αξιοσημείωτη, όταν σκεφτεί κανείς ότι οι συγγραφείς των ευαγγελίων έγραψαν αυτά σε διαφορετική χρονική περίοδο, είχαν διαφορετική μόρφωση, διαφορετικούς συγγραφικούς σκοπούς και διαφορετικό αναγνωστικό κοινό.
Οι ομοιότητες αυτές των τριπλών παράλληλων ευαγγελικών αφηγήσεων περιορίζονται ορισμένες φορές μεταξύ των δύο μόνον συνοπτικών.
Οι ανωτέρω διπλές παράλληλες ομοιότητες δημιουργούνται επίσης και εκ του γεγονότος ότι υπάρχει ύλη της ευαγγελικής ιστορίας κοινή εις δύο εκ των συνοπτικών, παραλειπομένη δε υπό του τρίτου.
Αυτή δε η ομοιότητα καθίσταται περισσότερο αξιοσημείωτη, όταν συναντάται μεταξύ ολοκλήρων φράσεων.
Η κοινή αυτή ύλη μεταξύ μόνο των δύο συνοπτικών, παραλειπομένης δε υπό του τρίτου, συναντάται όχι μόνον μεταξύ Μάρκου και Ματθαίου ή Μάρκου και Λουκά, αλλά και μεταξύ Ματθαίου και Λουκά.
Η τελευταία δε αύτη συμποσούται εις το 1/6 περίπου του κειμένου του Λουκά και εις τα 2/11 του κειμένου του Ματθαίου. Αποτελείται κατά το πλείστον εκ διδασκαλιών και λόγων του Ιησού, παρουσιάζει δε ομοιότητα μεν στη γλώσσα, διαφορά όμως μεγάλη όσον αφορά τη διάταξη. Κι αυτό διότι ο μεν Ματθαίος συγκεντρώνει τους λόγους συστηματικώς, σε μακρές ομιλίες ή διαλέξεις, ο δε Λουκάς παραθέτει αυτούς κατά τμήματα, ως να έχουνε λεχθεί σποραδικώς σε διαφορετικές περιστάσεις.
Κι αν ήθελε κανείς να εξετάσει ενδελεχώς τις ομοιότητες μεταξύ των συνοπτικών θα εύρισκε ότι:
Το λιγότερο σε έκταση υλικό σωζόμενο από ένα μόνο ευαγγελιστή (30 στίχοι) ανήκει στον Μάρκο. Από τους 661 στίχους του κατά Μάρκον ευαγγελίου, εκτός των 30 που αποτελούν το ιδιαίτερο υλικό του, οι υπόλοιποι βρίσκονται παραλλαγμένοι ελαφρά ως προς το λεξιλόγιο στα ευαγγέλια Ματθαίου και Λουκά.
Επίσης ο Ματθαίος, πλην του κοινού υλικού που έχει με τους άλλους δύο ευαγγελιστές και του κοινού υλικού που έχει με τον Λουκά (κοινοί με τον Λουκά είναι περίπου 240 στίχοι), διασώζει πληροφορίες που δεν έχουν οι άλλοι δύο Συνοπτικοί. Το υλικό αυτό ανέρχεται στο 1/6 περίπου του ευαγγελίου του.
Τέλος, ο Λουκάς, πλην του κοινού υλικού με τους άλλους δύο ή μόνο με τον ένα, διασώζει στο 1/4 περίπου του ευαγγελίου του ιδιαίτερο υλικό που δεν βρίσκεται στους άλλους ευαγγελιστές. Το επιπλέον υλικό του Ματθαίου καθώς επίσης και το επιπλέον του Λουκά ως και το κοινό υλικό και των δύο καλύπτεται κυρίως από διδασκαλίες του Ιησού.
Παρά όμως τις εκπληκτικές ομοιότητες, οι συνοπτικοί παρουσιάζουν μεταξύ τους πολυάριθμες και σοβαρές διαφορές σειράς, βάθους και ύφους. Η έκφραση στην αφήγηση ποικίλει, ο χρωματισμός μεταβάλλεται, πολυάριθμες δε αποσιωπήσεις και προσθήκες, καθιστούν πληρέστερη ως προς το βάθος, άλλοτε τη μία αφήγηση και άλλοτε την άλλη, καθιστώντας τη λεπτομερή.
Ο Μάρκος αποσιωπά εντελώς τα αναφερόμενα στη γέννηση και παιδική ηλικία του Ιησού. Αλλά και κάθε ένας εκ των δύο άλλων συνοπτικών, αφηγείται έτσι διαφορετικά τα γεγονότα του βίου του Ιησού, ώστε εάν είχαμε μόνο τη μία εκ των δύο αφηγήσεων, για κανένα λόγο δε θα μπορούσαμε να υποπτευθούμε την άλλη.
Αλλά και εις το σώμα της αφηγήσεως διαπιστώνουμε παραλείψεις και παραθέσεις εξ ίσου απρόβλεπτες. Έκαστος των συνοπτικών εισάγει εις τη διήγησή του επεισόδια ή λεπτομέρειες, οι οποίες δεν έχουν σημειωθεί υπό των άλλων δύο.
Έτσι ο Λουκάς, καίτοι προόριζε το ευαγγέλιό του για τα έθνη, εντελώς ανέλπιστα παραλείπει τμήμα του Μάρκου (6:45-49), το οποίο υπάρχει και στο Ματθαίο, το οποίο αναφέρεται εις την έλευση του Ιησού σε ειδωλολατρική χώρα, στην οποία σημειώθηκε το συγκινητικό επεισόδιο της Χαναναίας.
Κατά τον ίδιο τρόπο, επί είκοσι διηγήσεων θαυμάτων έξι προσιδιάζουν εις τον Λουκά και επί είκοσι τριών παραβολών, οι δέκα οκτώ συναντώνται μόνον σ’ αυτόν.
Ο Μάρκος διηγείται μόνος τη θεραπεία του τυφλού της Βηθσαϊδά (8:22-26) και την παραβολή της αυτομάτου αύξησης του σπόρου (4:26-29).
Ο Ματθαίος διηγείται μόνος τη προσκύνηση των Μάγων (2:1-12), τη φυγή εις την Αίγυπτο και τη σφαγή των νηπίων (2:13-23), τη παραβολή των ζιζανίων (13:24-30), την παραβολή των κατά διαφόρων ωρών της ημέρας προσληφθέντων εργατών του αμπελώνος (20:1-16), τη παραβολή των δέκα παρθένων (25:1-13) κλπ.
Ο Λουκάς διηγείται μόνος τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου (1:26-38), την επίσκεψη αυτής προς την Ελισάβετ (1:39-56), την Υπαπαντή στο Ναό (2:21-40), το επεισόδιο του Ζακχαίου (19:1-10), του επί του σταυρού μετανοήσαντος ληστού (23:39-46), την εμφάνιση του αναστάντος Ιησού εις τους πορευομένους εις Εμμαούς μαθητές (24:13-24) κλπ.
Ύστερα από όλα τα ανωτέρω ειρημένα και ύστερα από τα ακόλουθα κατά γενική ομολογία δεδομένα των τριών συνοπτικών ευαγγελιστών
συμπεραίνεται κατωτέρω η αλληλεξάρτησή τους με το ακόλουθο σχήμα:
Εκ του μίγματος τούτου των ομοιοτήτων και διαφορών, οι οποίες παρατηρούνται στα συνοπτικά ευαγγέλια, ετέθη το λεγόμενο «Συνοπτικό Πρόβλημα», η λύση του οποίου θα μας παρείχε την εξήγηση των αιτίων εις τα οποία οφείλονται οι ομοιότητες και διαφορές αυτές. Οι διατυπωθείσες δια την λύση ταύτην θεωρείες υπήρξαν διάφοροι, κρίνων δε αυτές ο Th. Keim χαρακτηρίζει αυτές ως «υποθέσεις αγόνους, άνευ στερεού θεμελίου». Έκαστη τούτων κατά τον Fillion παρουσιάζει πλεονεκτήματα, αλλά και μειονεκτήματα, καμία δε μόνη της δεν είναι ικανή να δώσει εξήγηση πλήρη του προβλήματος και μόνο συνδιάζοντας αυτές προς αλλήλους σε διάφορους βαθμούς, δυνάμεθα να επιτύχουμε ικανοποιητική λύση.
Τα τρία πρώτα ευαγγέλια (Ματθαίου – Μάρκου – Λουκά), ακολουθούντα το αυτό γενικό σχέδιο, περιορίζονται κατ’ αντίθεση με το τέταρτο ευαγγέλιο του Ιωάννη, κυρίως στην εν Γαλιλαία δράση του Ιησού, μετά το βάπτισμα και τους πειρασμούς στην έρημο, εμφανίζοντάς τον στα Ιεροσόλυμα ορισμένες ημέρες πριν το Πάσχα των Παθών του.
Ένεκα των πολλών ομοιοτήτων και της ταυτότητας του γενικού διαγράμματος στην αφήγηση αυτών, ονομάστηκαν «Συνοπτικά Ευαγγέλια», τούτο δε γιατί καθίσταται δυνατή η παράθεση αυτών κατά παράλληλες στήλες, με τις οποίες δύναται οποιοσδήποτε με μια ματιά να παρατηρήσει και συνεξετάσει (συν-όψις) την τριπλή έκθεση των αφηγούμενων γεγονότων. Κατ' αυτό τον τρόπο, και οι συγγραφείς τους ονομάζονται και «συνοπτικοί».
Εύκολα κανείς διαπιστώνει ότι υπάρχουν εδάφια μεταξύ των τριών ευαγγελιστών τα οποία είναι όμοια ή σχεδόν τα ίδια.
Και εκ πρώτης μεν όψεως οι ομοιότητες αυτές θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν φυσικές, εφ’ όσον πρόκειται περί της ιστορίας του ίδιου προσώπου. Εάν όμως θυμηθεί κάποιος την αφθονία του υλικού, του σχετιζόμενου με το βίο του Ιησού, που υπαινίσσεται ο ευαγγελιστής Ιωάννης (21:25) «ἔστι δὲ καὶ ἄλλα πολλὰ ὅσα ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς, ἅτινα ἐὰν γράφηται καθ' ἕν, οὐδὲ αὐτὸν οἶμαι τὸν κόσμον χωρῆσαι τὰ γραφόμενα βιβλία», ευρίσκει ότι έκαστος των ευαγγελιστών θα μπορούσε, εκλέγοντας κατ’ ιδίαν προτίμηση, όχι μόνον να παρουσιάσει διαφορετική αφήγηση από των άλλων, αλλά και να ταξιθετήσει τα διάφορα αυτά στοιχεία με διαφορετικό τρόπο, από των άλλων.
Αντί τούτου έχουμε ήδη παρά των συνοπτικών μεγάλο αριθμό επεισοδίων, τα οποία δεν καλύπτουν όλον το βίο του Κυρίου, αλλά αφήνουν μεγάλα χάσματα σε αυτόν και των οποίων η αφήγηση καθίσταται σε ορισμένα λεπτομερέστατη, η δε προς άλληλα σύνδεση γίνεται με τέτοιον τρόπο, ώστε να απαρτίζονται εξ’ αυτών σειρές, ακολουθούμενοι και υπό των τριών συνοπτικών ευαγγελιστών, μολονότι αυτοί δεν σπουδάζουν να ακολουθήσουν χρονολογική σειρά. Τέτοιες δημιουργούμενες σειρές είναι οι ακόλουθες:
Εις τα ανωτέρω παραδείγματα παρουσιάζονται οι συνοπτικοί, όχι μόνον εκλέγοντες προς αφήγηση τα ίδια στοιχεία εκ του βίου του Κυρίου, αλλά και ταξιθετούντες αυτά κατά τον ίδιο τρόπο.
Η έκπληξη όμως επιτείνεται όταν εξετάσει κάποιος ένα εκ των επεισοδίων εξ όσων αφηγούνται οι συνοπτικοί. Διακρίνει, όπως κατωτέρω φαίνεται στην «κλήση του Λευΐ» και σε αυτόν ακόμα τον τρόπο της αφηγήσεως ομοιότητες καταπληκτικές.
Αλλά και στο ύφος αυτών παρουσιάζουν αξιοσημείωτη ομοιότητα. Πάντες χρησιμοποιούν την ελληνιστική διάλεκτο, παρεισάγοντας δε και ορισμένες εκφράσεις εκ της αραμαϊκής γλώσσας (ταλιθά, αββά, ελωί, λεμά σαβαχθανί κλπ). Όχι μόνο ο τόνος της αφηγήσεως είναι ο ίδιος παρά των τριών συνοπτικών, δηλαδή απλός, λαϊκός και συνάμα δραματικός, αλλά και η ομοιότητα του λεκτικού εκτείνεται μέχρι της κατασκευής των φράσεων και της ταξιθετήσεως των λέξεων, μέχρι λεκτικών και γραμματικών ομοιοτήτων.
Η ομοιότητα δε αύτη καθίσταται περισσότερο αξιοσημείωτη, όταν σκεφτεί κανείς ότι οι συγγραφείς των ευαγγελίων έγραψαν αυτά σε διαφορετική χρονική περίοδο, είχαν διαφορετική μόρφωση, διαφορετικούς συγγραφικούς σκοπούς και διαφορετικό αναγνωστικό κοινό.
Οι ομοιότητες αυτές των τριπλών παράλληλων ευαγγελικών αφηγήσεων περιορίζονται ορισμένες φορές μεταξύ των δύο μόνον συνοπτικών.
Οι ανωτέρω διπλές παράλληλες ομοιότητες δημιουργούνται επίσης και εκ του γεγονότος ότι υπάρχει ύλη της ευαγγελικής ιστορίας κοινή εις δύο εκ των συνοπτικών, παραλειπομένη δε υπό του τρίτου.
Αυτή δε η ομοιότητα καθίσταται περισσότερο αξιοσημείωτη, όταν συναντάται μεταξύ ολοκλήρων φράσεων.
Η κοινή αυτή ύλη μεταξύ μόνο των δύο συνοπτικών, παραλειπομένης δε υπό του τρίτου, συναντάται όχι μόνον μεταξύ Μάρκου και Ματθαίου ή Μάρκου και Λουκά, αλλά και μεταξύ Ματθαίου και Λουκά.
Η τελευταία δε αύτη συμποσούται εις το 1/6 περίπου του κειμένου του Λουκά και εις τα 2/11 του κειμένου του Ματθαίου. Αποτελείται κατά το πλείστον εκ διδασκαλιών και λόγων του Ιησού, παρουσιάζει δε ομοιότητα μεν στη γλώσσα, διαφορά όμως μεγάλη όσον αφορά τη διάταξη. Κι αυτό διότι ο μεν Ματθαίος συγκεντρώνει τους λόγους συστηματικώς, σε μακρές ομιλίες ή διαλέξεις, ο δε Λουκάς παραθέτει αυτούς κατά τμήματα, ως να έχουνε λεχθεί σποραδικώς σε διαφορετικές περιστάσεις.
Κι αν ήθελε κανείς να εξετάσει ενδελεχώς τις ομοιότητες μεταξύ των συνοπτικών θα εύρισκε ότι:
Το λιγότερο σε έκταση υλικό σωζόμενο από ένα μόνο ευαγγελιστή (30 στίχοι) ανήκει στον Μάρκο. Από τους 661 στίχους του κατά Μάρκον ευαγγελίου, εκτός των 30 που αποτελούν το ιδιαίτερο υλικό του, οι υπόλοιποι βρίσκονται παραλλαγμένοι ελαφρά ως προς το λεξιλόγιο στα ευαγγέλια Ματθαίου και Λουκά.
Επίσης ο Ματθαίος, πλην του κοινού υλικού που έχει με τους άλλους δύο ευαγγελιστές και του κοινού υλικού που έχει με τον Λουκά (κοινοί με τον Λουκά είναι περίπου 240 στίχοι), διασώζει πληροφορίες που δεν έχουν οι άλλοι δύο Συνοπτικοί. Το υλικό αυτό ανέρχεται στο 1/6 περίπου του ευαγγελίου του.
Τέλος, ο Λουκάς, πλην του κοινού υλικού με τους άλλους δύο ή μόνο με τον ένα, διασώζει στο 1/4 περίπου του ευαγγελίου του ιδιαίτερο υλικό που δεν βρίσκεται στους άλλους ευαγγελιστές. Το επιπλέον υλικό του Ματθαίου καθώς επίσης και το επιπλέον του Λουκά ως και το κοινό υλικό και των δύο καλύπτεται κυρίως από διδασκαλίες του Ιησού.
Παρά όμως τις εκπληκτικές ομοιότητες, οι συνοπτικοί παρουσιάζουν μεταξύ τους πολυάριθμες και σοβαρές διαφορές σειράς, βάθους και ύφους. Η έκφραση στην αφήγηση ποικίλει, ο χρωματισμός μεταβάλλεται, πολυάριθμες δε αποσιωπήσεις και προσθήκες, καθιστούν πληρέστερη ως προς το βάθος, άλλοτε τη μία αφήγηση και άλλοτε την άλλη, καθιστώντας τη λεπτομερή.
Ο Μάρκος αποσιωπά εντελώς τα αναφερόμενα στη γέννηση και παιδική ηλικία του Ιησού. Αλλά και κάθε ένας εκ των δύο άλλων συνοπτικών, αφηγείται έτσι διαφορετικά τα γεγονότα του βίου του Ιησού, ώστε εάν είχαμε μόνο τη μία εκ των δύο αφηγήσεων, για κανένα λόγο δε θα μπορούσαμε να υποπτευθούμε την άλλη.
Αλλά και εις το σώμα της αφηγήσεως διαπιστώνουμε παραλείψεις και παραθέσεις εξ ίσου απρόβλεπτες. Έκαστος των συνοπτικών εισάγει εις τη διήγησή του επεισόδια ή λεπτομέρειες, οι οποίες δεν έχουν σημειωθεί υπό των άλλων δύο.
Έτσι ο Λουκάς, καίτοι προόριζε το ευαγγέλιό του για τα έθνη, εντελώς ανέλπιστα παραλείπει τμήμα του Μάρκου (6:45-49), το οποίο υπάρχει και στο Ματθαίο, το οποίο αναφέρεται εις την έλευση του Ιησού σε ειδωλολατρική χώρα, στην οποία σημειώθηκε το συγκινητικό επεισόδιο της Χαναναίας.
Κατά τον ίδιο τρόπο, επί είκοσι διηγήσεων θαυμάτων έξι προσιδιάζουν εις τον Λουκά και επί είκοσι τριών παραβολών, οι δέκα οκτώ συναντώνται μόνον σ’ αυτόν.
Ο Μάρκος διηγείται μόνος τη θεραπεία του τυφλού της Βηθσαϊδά (8:22-26) και την παραβολή της αυτομάτου αύξησης του σπόρου (4:26-29).
Ο Ματθαίος διηγείται μόνος τη προσκύνηση των Μάγων (2:1-12), τη φυγή εις την Αίγυπτο και τη σφαγή των νηπίων (2:13-23), τη παραβολή των ζιζανίων (13:24-30), την παραβολή των κατά διαφόρων ωρών της ημέρας προσληφθέντων εργατών του αμπελώνος (20:1-16), τη παραβολή των δέκα παρθένων (25:1-13) κλπ.
Ο Λουκάς διηγείται μόνος τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου (1:26-38), την επίσκεψη αυτής προς την Ελισάβετ (1:39-56), την Υπαπαντή στο Ναό (2:21-40), το επεισόδιο του Ζακχαίου (19:1-10), του επί του σταυρού μετανοήσαντος ληστού (23:39-46), την εμφάνιση του αναστάντος Ιησού εις τους πορευομένους εις Εμμαούς μαθητές (24:13-24) κλπ.
Ύστερα από όλα τα ανωτέρω ειρημένα και ύστερα από τα ακόλουθα κατά γενική ομολογία δεδομένα των τριών συνοπτικών ευαγγελιστών
συμπεραίνεται κατωτέρω η αλληλεξάρτησή τους με το ακόλουθο σχήμα:
Εκ του μίγματος τούτου των ομοιοτήτων και διαφορών, οι οποίες παρατηρούνται στα συνοπτικά ευαγγέλια, ετέθη το λεγόμενο «Συνοπτικό Πρόβλημα», η λύση του οποίου θα μας παρείχε την εξήγηση των αιτίων εις τα οποία οφείλονται οι ομοιότητες και διαφορές αυτές. Οι διατυπωθείσες δια την λύση ταύτην θεωρείες υπήρξαν διάφοροι, κρίνων δε αυτές ο Th. Keim χαρακτηρίζει αυτές ως «υποθέσεις αγόνους, άνευ στερεού θεμελίου». Έκαστη τούτων κατά τον Fillion παρουσιάζει πλεονεκτήματα, αλλά και μειονεκτήματα, καμία δε μόνη της δεν είναι ικανή να δώσει εξήγηση πλήρη του προβλήματος και μόνο συνδιάζοντας αυτές προς αλλήλους σε διάφορους βαθμούς, δυνάμεθα να επιτύχουμε ικανοποιητική λύση.
Admin- Admin
- Αριθμός μηνυμάτων : 284
Πόντοι : 381
Ημερομηνία εγγραφής : 02/01/2016 -
Απ: ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
από Admin Σαβ Ιαν 09, 2016 2:01 pm
Οι προταθείσες λύσεις του συνοπτικού προβλήματος
Οι προταθείσες παρά διαφόρων λύσεις θα μπορούσαν να υπαχθούν στις επόμενες γενικότερες τρεις:
1. Υπόθεση της αμοιβαίας εξαρτήσεως, κατά την οποία οι μεταγενέστεροι των συνοπτικών είχαν υπόψη και επωφελήθηκαν τους προγενεστέρους. Οι κυριότερες μορφές της υποθέσεως αυτής είναι τρεις, κατά την χρονολογική σειρά, κατά την οποία τοποθετούνται οι συνοπτικοί:
α. Ματθαίος – Μάρκος – Λουκάς.
Ο Μάρκος μετά τον Ματθαίο συγγράψας επωφελήθη αυτόν, ο δε Λουκάς νεώτερος των άλλων δύο, επωφελήθηκε αμφοτέρους. Της θεωρίας ταύτης εισηγητής μεν υπήρξε ο Αυγουστίνος, υιοθέτησαν δε αυτή και διάφοροι καθολικοί (Hug, Danko, Patrizi, de Valroger, Wallon, Schanz, Baguez)
β. Ματθαίος – Λουκάς – Μάρκος.
Της τοποθετήσεως ταύτης εισηγητής υπήρξε ο Griesbach, ο οποίος υποστήριξε ότι ο Μάρκος επωφελήθηκε τον Λουκά και τον Ματθαίο.
γ. Μάρκος – Ματθαίος – Λουκάς.
Την υπόθεση αυτή εισηγήθηκαν οι Koppe (1782) και Storr (1786).
Των ανωτέρω υποθέσεων αξιόλογη τροποποίηση τυγχάνει η πάσης προσοχής άξια θεωρία του Th. Zahn κατά την οποία ο Ματθαίος συνέγραψε πρώτος το ευαγγέλιο αυτού στα αραμαϊκά, τούτο δε είχε υπ’ όψη του ο Μάρκος. Ο μεταφραστής του Ματθαίου εξ άλλου είχε υπ’ όψη το κατά Μάρκον, ο δε Λουκάς το κατά Μάρκον και άλλες δευτερεύουσες πηγές.
Τη γνώμη ότι ο Ματθαίος συνέγραψε πρώτος το ευαγγέλιο αυτού αραμαϊστί, υιοθέτησε και ο Belser, ο οποίος υποστήριξε ότι ο Μάρκος είχε υπόψη το Ματθαίο αραμαϊστί και το κήρυγμα του Πέτρου, ο δε Λουκάς είχε υπ’ όψη το Μάρκο, το Ματθαίο αραμαϊστί και ελληνιστί και την προφορική παράδοση.
2. Δεύτερη υπόθεση τυγχάνει η κατά πάντα ευαπόδεκτος θεωρεία της εξαρτήσεως των συνοπτικών από κάποιας κοινής προφορικής παράδοσης, που αποτέλεσε την ευαγγελική κατήχηση, την οποία οι απόστολοι και ευαγγελιστές απεύθυναν στους εις τη νέα πίστη προσηλυτιζόμενους και η οποία δια της συνεχούς επαναλήψεως προσέλαβε κάποια μόνιμη μορφή. Εισηγητής της θεωρίας αυτής υπήρξε ο Herder, πάτρων δε αυτής ο Gieseler, μεταξύ δε των αποδεξαμένων αυτήν και οι Westcott, Godet, Fillion και άλλοι.
3. Τέλος τρίτη υπόθεση υπό διαφορετικές μορφές διατυπωθείσα υπήρξε η θεωρία της κοινής εξαρτήσεως των συνοπτικών εκ γραπτών μνημείων που είχαν κυκλοφορήσει παλαιότερα.
α. Έτσι λοιπόν ο Bleek και Lessing μίλησαν περί κάποιου πρωταρχικού ευαγγελίου συγγραφέντος αραμαϊστί, του οποίου απανθίσματα μεταφρασθέντα στην ελληνική εξέλαβαν τα σημερινά συνοπτικά ευαγγέλια.
Το πρωτοευαγγέλιο τούτο ο Eichorn απεκάλεσε Urevangelium και καθόρισε ότι προήλθε εκ της προφορικής διδασκαλίας ή κατηχήσεως των αποστόλων, συμπληρωθέν δε δια διαφόρων προσθηκών. Και τις μεν κοινές περικοπές που απαντώνται στους δύο ευαγγελιστές, εξήγησε δια της υποθέσεως, ότι οι δύο αυτοί (Ματθαίος και Λουκάς) είχαν υπ’ όψη και επωφελήθηκαν την αυτή έκδοση του πρωτοευαγγελίου, τις δε διαφορές μεταξύ των συνοπτικών εξηγεί κατά την τελικώς μεταρρυθμισθήσα γνώμη του δια της παραδοχής, ότι το πρωτευαγγέλιο μεταφράστηκε στην ελληνική, εις το ελληνικό όμως τούτο κείμενο έγιναν προσθήκες και τροποποιήσεις, εκ των οποίων προήλθαν οι διαφορές των συνοπτικών, τις οποίες πρότερον ο Eichorn επέδιδε εις το πλήθος των μεταφράσεων του πρωτευαγγελίου.
β. Ο Schleiermacher αντί του ενός πρωτευαγγελίου του Eichorn, δέχτηκε κάποιον αριθμό εκτεταμένων συνερανισμών ή διηγήσεων περί του βίου και της διδασκαλίας του Κυρίου κατά το Λουκ. 1:1 («Ἐπειδήπερ πολλοὶ ἐπεχείρησαν ἀνατάξασθαι διήγησιν περὶ τῶν πεπληροφορημένων ἐν ἡμῖν πραγμάτων»). Η θεωρία αυτή κλήθηκε Diegesentheorie και εξετέθει εις το επί του Λουκά έργο του Schleiermacher (1817). Κυρίως άσκησε επίδραση επί της μετέπειτα κριτικής η εκδοχή αυτού περί του παρ’ Ευσεβίου αποσπάσματος του Παπίου, που αφορούσε το Ματθαίο. Κατ’ αυτήν ο Ματθαίος συνέγραψε τα «Λόγια», τα οποία κατά τον Schleiermacher δεν αποτελούν το σημερινό κατά Ματθαίον, αλλά συλλογή διδασκαλιών και λόγων του Κυρίου, η οποία ενσωματώθηκε ύστερα εις τον σημερινό Ματθαίο. Τα πρωταρχικά αυτά «Λόγια» είχε υπ’ όψη και ο Λουκάς, εντεύθεν δε προήλθε η κοινή ύλη του Ματθαίου και Λουκά, δηλαδή αυτή που δεν περιλαμβάνεται και στο Μάρκο.
Την ίδια άποψη υποστήριξε και ο Gredner (1836) ο οποίος αποδέχτηκε εκτός των «Λογίων», των άλλως και «Πρωτοματθαίος» κληθέντων και άλλο γραπτό μνημείο περιλαμβάνον τα απομνημονεύματα του Πέτρου, τα οποία αποτελέσαντα τον «Πρωτομάρκο» ενσωματώθηκαν έπειτα στο εις το σημερινό Μάρκο. Έτσι λοιπόν το σημερινό κατά Μάρκον έχει ως βάση το ευαγγέλιο του Πρωτομάρκου (Urmarcus), τα δε σημερινά κατά Ματθαίον και κατά Λουκάν προήλθαν εκ συνδυασμών του Πρωτομάρκου και Πρωτοματθαίου.
γ. Τροποποίηση της ανωτέρω θεωρίας αποτελεί η υπό του Weisse (1838) υποστηριχθείσα γνώμη, κατά την οποία πρώτον συγγράφηκε το καθ’ ημας κατά Μάρκον ευαγγέλιο, τούτο δε και τα «Λόγια» του Ματθαίου χρησιμοποιήθηκαν ως πηγές υπό των συγγραφέων του πρώτου και του τρίτου ευαγγελίου. Την προτεραιότητα του κατά Μάρκον υποστήριξε και ο Wilke. Η θεωρία αυτή η οποία κλήθηκε υπόθεση των δύο γραπτών μνημείων, υποστηρίχθηκε έκτοτε μετ’ ευνοίας πολλής επί σαράντα έτη.
Και άλλοι μεν όπως και οι H.J.Holtzmann, B.Weiss, H.Wendt, αποδέχτηκαν ότι η πρωϊμότατα συγγραφείσα συλλογή των «Λογίων», εις την οποία οφείλεται και η κοινή ύλη Ματθαίου και Λουκά, χρησιμοποιήθηκε υπό την αυτήν κατ’ ουσία μορφή υπ’ αμφοτέρων και ότι οι διαφορές αυτών οφείλονται στην παρά εκατέρου τούτων διαφορετική χρήση της αυτής πηγής.
Άλλοι δε όπως ο Reuss και ο Lipsius (του οποίου οι απόψεις εκτέθηκαν υπό του μαθητού αυτού Feine) δέχτηκαν την υπόθεση ότι κυκλοφόρησαν διάφορες εκδόσεις της συλλογής των «Λογίων» και ότι άλλη μεν έκδοση είχε ο πρώτος ευαγγελιστής, άλλη δε ο τρίτος και εκ τούτου προέκυψαν οι παρατηρούμενες παρ’ αυτοίς διαφορές.
Μεσάζουσα θέση υπεστήριξε ο Weizsaecker.
Σχεδόν πάντες δέχονται ότι τα «Λόγια» υπήρξε σύγγραμμα πρωτότυπο, το οποίο συγγράφηκε αραμαϊστί, μετ’ ολίγον δε μεταφρασθέν και εις την ελληνική, μόνον δε οι Schmiedel και Loisy θεωρούν ότι προήλθε και τούτο εξ αρχαιοτέρου συγγράμματος.
Οι προταθείσες παρά διαφόρων λύσεις θα μπορούσαν να υπαχθούν στις επόμενες γενικότερες τρεις:
1. Υπόθεση της αμοιβαίας εξαρτήσεως, κατά την οποία οι μεταγενέστεροι των συνοπτικών είχαν υπόψη και επωφελήθηκαν τους προγενεστέρους. Οι κυριότερες μορφές της υποθέσεως αυτής είναι τρεις, κατά την χρονολογική σειρά, κατά την οποία τοποθετούνται οι συνοπτικοί:
α. Ματθαίος – Μάρκος – Λουκάς.
Ο Μάρκος μετά τον Ματθαίο συγγράψας επωφελήθη αυτόν, ο δε Λουκάς νεώτερος των άλλων δύο, επωφελήθηκε αμφοτέρους. Της θεωρίας ταύτης εισηγητής μεν υπήρξε ο Αυγουστίνος, υιοθέτησαν δε αυτή και διάφοροι καθολικοί (Hug, Danko, Patrizi, de Valroger, Wallon, Schanz, Baguez)
β. Ματθαίος – Λουκάς – Μάρκος.
Της τοποθετήσεως ταύτης εισηγητής υπήρξε ο Griesbach, ο οποίος υποστήριξε ότι ο Μάρκος επωφελήθηκε τον Λουκά και τον Ματθαίο.
γ. Μάρκος – Ματθαίος – Λουκάς.
Την υπόθεση αυτή εισηγήθηκαν οι Koppe (1782) και Storr (1786).
Των ανωτέρω υποθέσεων αξιόλογη τροποποίηση τυγχάνει η πάσης προσοχής άξια θεωρία του Th. Zahn κατά την οποία ο Ματθαίος συνέγραψε πρώτος το ευαγγέλιο αυτού στα αραμαϊκά, τούτο δε είχε υπ’ όψη του ο Μάρκος. Ο μεταφραστής του Ματθαίου εξ άλλου είχε υπ’ όψη το κατά Μάρκον, ο δε Λουκάς το κατά Μάρκον και άλλες δευτερεύουσες πηγές.
Τη γνώμη ότι ο Ματθαίος συνέγραψε πρώτος το ευαγγέλιο αυτού αραμαϊστί, υιοθέτησε και ο Belser, ο οποίος υποστήριξε ότι ο Μάρκος είχε υπόψη το Ματθαίο αραμαϊστί και το κήρυγμα του Πέτρου, ο δε Λουκάς είχε υπ’ όψη το Μάρκο, το Ματθαίο αραμαϊστί και ελληνιστί και την προφορική παράδοση.
2. Δεύτερη υπόθεση τυγχάνει η κατά πάντα ευαπόδεκτος θεωρεία της εξαρτήσεως των συνοπτικών από κάποιας κοινής προφορικής παράδοσης, που αποτέλεσε την ευαγγελική κατήχηση, την οποία οι απόστολοι και ευαγγελιστές απεύθυναν στους εις τη νέα πίστη προσηλυτιζόμενους και η οποία δια της συνεχούς επαναλήψεως προσέλαβε κάποια μόνιμη μορφή. Εισηγητής της θεωρίας αυτής υπήρξε ο Herder, πάτρων δε αυτής ο Gieseler, μεταξύ δε των αποδεξαμένων αυτήν και οι Westcott, Godet, Fillion και άλλοι.
3. Τέλος τρίτη υπόθεση υπό διαφορετικές μορφές διατυπωθείσα υπήρξε η θεωρία της κοινής εξαρτήσεως των συνοπτικών εκ γραπτών μνημείων που είχαν κυκλοφορήσει παλαιότερα.
α. Έτσι λοιπόν ο Bleek και Lessing μίλησαν περί κάποιου πρωταρχικού ευαγγελίου συγγραφέντος αραμαϊστί, του οποίου απανθίσματα μεταφρασθέντα στην ελληνική εξέλαβαν τα σημερινά συνοπτικά ευαγγέλια.
Το πρωτοευαγγέλιο τούτο ο Eichorn απεκάλεσε Urevangelium και καθόρισε ότι προήλθε εκ της προφορικής διδασκαλίας ή κατηχήσεως των αποστόλων, συμπληρωθέν δε δια διαφόρων προσθηκών. Και τις μεν κοινές περικοπές που απαντώνται στους δύο ευαγγελιστές, εξήγησε δια της υποθέσεως, ότι οι δύο αυτοί (Ματθαίος και Λουκάς) είχαν υπ’ όψη και επωφελήθηκαν την αυτή έκδοση του πρωτοευαγγελίου, τις δε διαφορές μεταξύ των συνοπτικών εξηγεί κατά την τελικώς μεταρρυθμισθήσα γνώμη του δια της παραδοχής, ότι το πρωτευαγγέλιο μεταφράστηκε στην ελληνική, εις το ελληνικό όμως τούτο κείμενο έγιναν προσθήκες και τροποποιήσεις, εκ των οποίων προήλθαν οι διαφορές των συνοπτικών, τις οποίες πρότερον ο Eichorn επέδιδε εις το πλήθος των μεταφράσεων του πρωτευαγγελίου.
β. Ο Schleiermacher αντί του ενός πρωτευαγγελίου του Eichorn, δέχτηκε κάποιον αριθμό εκτεταμένων συνερανισμών ή διηγήσεων περί του βίου και της διδασκαλίας του Κυρίου κατά το Λουκ. 1:1 («Ἐπειδήπερ πολλοὶ ἐπεχείρησαν ἀνατάξασθαι διήγησιν περὶ τῶν πεπληροφορημένων ἐν ἡμῖν πραγμάτων»). Η θεωρία αυτή κλήθηκε Diegesentheorie και εξετέθει εις το επί του Λουκά έργο του Schleiermacher (1817). Κυρίως άσκησε επίδραση επί της μετέπειτα κριτικής η εκδοχή αυτού περί του παρ’ Ευσεβίου αποσπάσματος του Παπίου, που αφορούσε το Ματθαίο. Κατ’ αυτήν ο Ματθαίος συνέγραψε τα «Λόγια», τα οποία κατά τον Schleiermacher δεν αποτελούν το σημερινό κατά Ματθαίον, αλλά συλλογή διδασκαλιών και λόγων του Κυρίου, η οποία ενσωματώθηκε ύστερα εις τον σημερινό Ματθαίο. Τα πρωταρχικά αυτά «Λόγια» είχε υπ’ όψη και ο Λουκάς, εντεύθεν δε προήλθε η κοινή ύλη του Ματθαίου και Λουκά, δηλαδή αυτή που δεν περιλαμβάνεται και στο Μάρκο.
Την ίδια άποψη υποστήριξε και ο Gredner (1836) ο οποίος αποδέχτηκε εκτός των «Λογίων», των άλλως και «Πρωτοματθαίος» κληθέντων και άλλο γραπτό μνημείο περιλαμβάνον τα απομνημονεύματα του Πέτρου, τα οποία αποτελέσαντα τον «Πρωτομάρκο» ενσωματώθηκαν έπειτα στο εις το σημερινό Μάρκο. Έτσι λοιπόν το σημερινό κατά Μάρκον έχει ως βάση το ευαγγέλιο του Πρωτομάρκου (Urmarcus), τα δε σημερινά κατά Ματθαίον και κατά Λουκάν προήλθαν εκ συνδυασμών του Πρωτομάρκου και Πρωτοματθαίου.
γ. Τροποποίηση της ανωτέρω θεωρίας αποτελεί η υπό του Weisse (1838) υποστηριχθείσα γνώμη, κατά την οποία πρώτον συγγράφηκε το καθ’ ημας κατά Μάρκον ευαγγέλιο, τούτο δε και τα «Λόγια» του Ματθαίου χρησιμοποιήθηκαν ως πηγές υπό των συγγραφέων του πρώτου και του τρίτου ευαγγελίου. Την προτεραιότητα του κατά Μάρκον υποστήριξε και ο Wilke. Η θεωρία αυτή η οποία κλήθηκε υπόθεση των δύο γραπτών μνημείων, υποστηρίχθηκε έκτοτε μετ’ ευνοίας πολλής επί σαράντα έτη.
Και άλλοι μεν όπως και οι H.J.Holtzmann, B.Weiss, H.Wendt, αποδέχτηκαν ότι η πρωϊμότατα συγγραφείσα συλλογή των «Λογίων», εις την οποία οφείλεται και η κοινή ύλη Ματθαίου και Λουκά, χρησιμοποιήθηκε υπό την αυτήν κατ’ ουσία μορφή υπ’ αμφοτέρων και ότι οι διαφορές αυτών οφείλονται στην παρά εκατέρου τούτων διαφορετική χρήση της αυτής πηγής.
Άλλοι δε όπως ο Reuss και ο Lipsius (του οποίου οι απόψεις εκτέθηκαν υπό του μαθητού αυτού Feine) δέχτηκαν την υπόθεση ότι κυκλοφόρησαν διάφορες εκδόσεις της συλλογής των «Λογίων» και ότι άλλη μεν έκδοση είχε ο πρώτος ευαγγελιστής, άλλη δε ο τρίτος και εκ τούτου προέκυψαν οι παρατηρούμενες παρ’ αυτοίς διαφορές.
Μεσάζουσα θέση υπεστήριξε ο Weizsaecker.
Σχεδόν πάντες δέχονται ότι τα «Λόγια» υπήρξε σύγγραμμα πρωτότυπο, το οποίο συγγράφηκε αραμαϊστί, μετ’ ολίγον δε μεταφρασθέν και εις την ελληνική, μόνον δε οι Schmiedel και Loisy θεωρούν ότι προήλθε και τούτο εξ αρχαιοτέρου συγγράμματος.
Admin- Admin
- Αριθμός μηνυμάτων : 284
Πόντοι : 381
Ημερομηνία εγγραφής : 02/01/2016 -
Σελίδα 1 από 1
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης|
|
|